cam ghi khoanh khac dai han ghi voi EXP

From: Hieu Van Ngo NQ
To: DD
Sent: Friday, March 18, 2005 1:45 PM
Subject: dai han, khoanh khac, ghi voi
(Co 2 emails goi lien nhau)

Kính anh NH:

Cảm ơn anh đã phúc đáp với những lời khen tặng và khuyến khích quí báu. Có lẽ anh nhận được của tôi, một người hoạt động nhân quyền nhiều năm, nên có cảm tình sẵn mà giành sự chú ý đặc biệt mà nhờ đó mà anh đọc được tâm ý của tác giả. Thêm nữa, có lẽ vì đang là khách lữ hành nên tâm lòng thích thi vị và cảm khái chuyện đất trời nhân gian nên dễ tiếp nhận tâm ý của khách thơ. Ðó là sự may mắn của tôi nên có được sự tâm cảm ưu ái này.

Trước đây tôi có gặp một người bạn thi sĩ (xuất thân từ Miền Bắc sau 75) và trao cho anh ta khoảng 10 bài thơ. Tự nhiên, một hôm tôi nhận được một cú phôn của một người lạ nói là vừa mới được anh thi sĩ này cho đọc một số bài thơ của tôi và anh thấy có một bài mà anh ta rất thích, đó là bài "khoảnh khắc". Từ đó anh ta "nhận tôi là bạn thân" dù chưa hề gặp nhau.

Sau đó, cũng một trường hợp tương tự như vậy, có một chị khác cũng phôn cho tôi nói là rất thích bài "những điều ghi vội cho em" và thấy tôi rất gần gũi trong tâm tình với chị ấy. Và bài "đồi xanh xa đâu góc biển chân trời" cũng đã làm cho chị ấy khóc nhiều lần vì nó rất phù hợp với tâm sự của chị ấy, và chị ấy mơ thấy những điều như trong bài "những điều ghi vội cho em". Dĩ nhiên là tôi không làm 2 bài thơ này cho chị ấy mà là cho người khác; và tuy là người khác nhưng chị và độc giả cũng có thể tìm thấy một đố điều gần gũi với chính mình.

Nhưng, cũng có vài người rất giận tôi vì các bài như "bác thằng bần", "cuối tuần ở little saigon", "đành độc thoại" vì nó quá cay độc, trần truồng và báng bổ thần linh, v.v.

Nhưng, các anh "bạn" và chị "bạn" nêu trên cũng chỉ là người thưởng ngoạn; họ có thể thấy thêm những điều hay ho khác mà tác giả có khi chủ quan hay vô tình không thấy. Nhưng chính tác giả và "đối tượng gây cảm hứng" hoặc nhân chứng cho xúc cảm các bài thơ này mới thấm hết ý tứ chủ quan của các bài này.

Vậy tiện đây gởi anh ít bài đọc chơi trong khi chờ tôi xuất bản. Dĩ nhiên khi đó tôi sẽ ưu tiên gởi anh bản đặc biệt. Cho đến nay tôi rất ít đăng thơ vì họ ưa sửa thơ của tôi mà tôi cũng chưa muốn. Vừa rồi, tạp san NG ở San Jose này đã đăng và tự tiện sửa bài "trang lịch tháng 12" của tôi, đọc xong tờ nguyệt san tôi thấy rất bất mãn. Ông chủ bút TAL là thi sĩ mà tôi rất thích nhưng vẫn không biết là các bài thơ của tôi đều đã từng được mình chọn lọc từng chữ; ngay cả đôi khi có vài chữ mình cố tình viết sai lỗi chính tả để cố diễn tả cái ý riêng của mình.

Trong các attached files này, có cái chứa 3 bài (cuoituanlittlesaigon), có 2 bài (nhungdieughivoi) và có cái chỉ chứa các lời giải thích. Như thông lệ, đây là các giải thích tôi viết cho nội bộ, không cho độc giả. Thực ra khi viết các bài thơ này tôi chỉ viết cho riêng tôi như một loại nhật ký vậy. Nay gởi cho bạn bè thì phải hiệu chính và sau này gởi ra thiên hạ thì phải sửa đổi thêm. Tất cả các bài này đều làm sau năm 99 ở Los Angeles, ngoại trừ bài "tím mộng trường chinh đại hãn" làm năm 1976, lúc đang nằm giữa rừng già Việt Nam. Còn 2 bài hôm nọ gởi anh thì một bài làm cách đây vài năm và một bài sau vài tháng SG thất thủ, cách đây gần 30 năm.

Từ năm 80 đến năm 99, đúng 19 năm dài tôi không làm một bài thơ nào (chỉ ghi chép lại một số tâm sự để sau này làm thơ). Bài "khoảnh khắc" năm 99 là bài đầu tiên tôi khi tôi làm thơ trở lại. Bài "ngày ở bidông" 7/80 là bài cuối cùng mà tôi hoàn chỉnh. Bài "bên giòng hudson" tháng 10/80 (sau bài "ngày ở bidong") được làm sau khi tôi đến Mỹ, nhưng dù đã làm rất dài mà bài này lại vẫn không xong vì thiếu đoạn kết, bản thảo đã bị thất lạc mất khoảng gần 10 năm nay. Nay tôi chỉ nhớ ý còn lời thì đành chịu thua. Mà thơ muốn hay thì phải có cả ý lẫn lời.

Gởi anh mấy bài trên để anh thấy các khuynh hướng trong thơ của tôi. Mai mốt khi có thì giờ tôi sẽ lục lại gởi anh thêm vài bài nữa, làm vào thời điểm trước 70, sau 70, sau 75, sau 78, và sau 99.

Như anh đã thấy, tôi không viết hoa (dù là tên riêng) và dấu chấm câu vì tôi muốn lợi dụng sự hàm hồ và đa nghĩa của ngôn ngữ cho mục đích nghệ thuật, triết lý, v.v. của mình. Một câu thơ tùy theo người đọc, cách đọc, lúc đọc, v.v. mà nhận thức, nội dung và cảm xúc thay đổi theo. Như khi đi dọc theo dường rầy xe lửa, thấy nó chạy song song vô tận. Nhưng khi nhìn đường rầy này thì thấy nó gặp nhau cuối tầm mắt ở chân trời, hoặc nó bị che khuất mất ở góc rừng xó núi nào đó. Nhìn hội tụ mà thấy song song, nhìn song song mà thấy hội tụ, mà song song hay hôi tụ thì cũng có thể bị che khuất do các cản trở. Tuy nhiên, tôi cũng cố có các cách khoảng giữa các đoạn để gò bớt sự tự do phong phú của tâm tư mình; nếu không thì mình sẽ bị lạc đường. Ðây có thể là điểm mâu thuẫn trong hình thức thơ của tôi.

Cảm ơn anh,

Ngô Văn Hiếu


From: NH
To: NGO VAN HIEU
Sent: Thursday, March 17, 2005 10:04 AM
Subject: CAM TA MUON MANG
Anh Hiếu thân,

Tôi rất có lỗi đối với Anh vì nhận được thư và thơ của Anh từ gần một tháng rồi mà mãi đến hôm nay mới viết mấy hàng cám ơn Anh. Xin lỗi thật nhiều và Cám ơn Anh thật nhiều.

Vì công việc mà tôi phải di chuyển luôn luôn, nhứt là đi xa Genève, ít có ở nhà. Nhưng không vì thế mà quên đọc thơ Anh. Hai bài thơ thật hay, lâu lắm rồi tôi ít có dịp đọc. Anh gọi tôi là thi sĩ nhưng tôi xin trao tặng lại Anh chữ thi sĩ đó. Vì Anh mới thật là thi sĩ. Không những tôi đọc thơ Anh một lần, hai lần ở mấy trạm nghỉ chân, trong một góc quán càfé... à còn đọc thơ Anh nhiều lần khi ngồi trên xe lửa, xuyên Thụy Sĩ trên đường qua Bá Linh. Trang lịch tháng mười hai, Khi mai đỏ chớm vàng rợp con sông cạn... nh viết từ hai mươi, ba mươi năm rồi... ai bài thơ vẫn sinh động, lôi cuốn người đọc. Đọc thơ Anh càng làm tôi thương nhớ quê hương bất hạnh vô cùng, thương nhớ bạn bè thiếu may mắn, ở lại tù đày hay đã ngả gục, thương nhớ vô cùng. Tôi mong đợi Anh xuất bản tập thơ của Anh và xin Anh cho tôi đặt mua trước một quyển với bút tích của Anh.

Xa xôi, ít hàng chân thành để Anh làm tin.

Rất thân kính,

NH